”Acaba meme kanseri miyim?” Kadınların bitmeyen kabusu…
Meme hastalıkları bu güne değin hep kadınlarda görülen bir hastalık olarak bilinirse de kadın ve erkeklerde görülebilen hastalıklardır. Bir kısım meme hastalığında hastalığın nedeni memeler değil, vücudumuzdaki hormonlarda olan eksiklik ya da fazlalıklardır. Bu hastalar sıklıkla hormon tedavisi ile tedavi edilirler. Bunların dışında kalan ve meme hastalıklarının büyük kısmı cerrahi meme hastalıklarıdır. Cerrahi meme hastalıkları kabaca mikroplar ile oluşan iltihabi meme hastalıkları ile iyi ve kötü huylu meme urları olarak 3 ana gurupta toplanabilirler.
Her meme ağrısı hastalık haberci simidir?
Hayır. Kadınlardaki meme ağrılarının oldukça büyük bir kısmı hastalık habercisi olmayan meme ağrılarıdır. Kadınlarda adet görme, yumurtlama, hamile kalma ve gebeliğin ilerlemesi, doğum yapma gibi kişiye ait nedenler ile stres, psikolojik travma gibi çevresel olaylara paralel gelişen hormon değişiklikleri, kişinin memelerinde ağrı duymasına neden olabilir. Bu ağrıların tamamı çok şiddetli olmayan, geçici ağrılardır.
Doktora ne zaman gitmeliyiz?
Hastalık habercisi olmayan meme ağrıları vücuttaki başka değişikliklere bağlı oldukları için sürekli değildirler. Örneğin adet dönemi boyunca olan meme ağrısı adet dönemi bitince kesilir. Yine hastalık habercisi olmayan meme ağrıları ile birlikte memelerde kızarıklık, ele gelen şişlik ve sertlikler gibi bulgular yoktur. Hastalık habercisi meme ağrıları ise süreklidir, meme ağrısı yanı sıra memelerde sıklıkla lokalize ya da yaygın şişlik, ele gelen sertlik, meme başından yeşil – kahverengi akıntı, hasta taraf koltuk altında şişlik ve ağrı gibi bulguların biri ya da daha fazlası bulunur. Meme ağrısının süreklilik kazanması ve yukarıdaki bulguların bir ya da bir kaçının bulunması durumunda kişi mutlaka bir genel cerrahi uzmanına başvurmalıdır.
Kendimizdeki değişiklikleri vakit geçirmeden nasıl fark edebiliriz?
Her kadın ve erkek yaşamları süresince her zaman kendi memelerini kontrol etmekle yükümlüdürler. Her birey duş yada banyo yaparken kendi göğüslerini rahatlıkla kontrol edebilir.
Kendi kontrolümüzü nasıl yapmalıyız?
Kişi ayakta iken, kontrol edeceğimiz meme ile aynı taraf elimizin 2,3 ve 4 parmaklarını birleştirerek, mememizi parmak uçlarımızın iç yüzü ile göğüs kafesinin sert yapısı arasında hafifçe sıkıştırarak yapılmalıdır. Bu sıkıştırma aşırı olmamalı, sadece normal meme dokusu içerisinde olabilecek sertlikleri fark edebilecek kadar olmalıdır. Meme hiçbir zaman iki parmak ya da iki el arasında sıkıştırılarak muayene edilmez. Böyle yaparsak memedenormalde var olan süt bezlerini fark ederek mememizde yer kaplayan bir kitle olduğunu düşünebiliriz. Aynı şekilde parmak uçlarımızın iç yüzü ile karşı taraf koltukaltını da kontrol edebiliriz.
Hastanede hangi bölüme müracaat etmeliyiz?
Kendi kendimize yaptığımız kontrollerimizde, mememizde ve koltuk altımızda sürekli ve geçmeyen bir ağrı, olmaması gereken şişlik veya yer kaplayan kitle gibi normal dışı bir gelişme olduğunda vakit geciktirmeksizin bir hastaneye gitmeli ve genel cerrahi polikliniğine başvurmalıyız.
Hastaneye kontrol için de gitmeli miyiz?
Evet. Düzenli olarak kendi kendimize yaptığımız kontrollerin dışında her kadın en az yılda bir kez hekim kontrolünden geçmelidir, ailesinde meme kanseri öyküsü olanların bu sürelere daha dikkat ile uymaları gereklidir. Aile öyküsü olmayanlarda bu süre 2 yılı geçmemelidir.
Hastane kontrolünde neler yapılır?
Hastanede yapılan rutin meme kontrolünde hekim muayenesi ve ultrasonografik değerlendirme uygulanır. Ultrasonografik olarak gerekli görülen hastalarda, memeler için özel bir görüntüleme yöntemi olan mamografi çekilir. Memeler radyasyona hassas dokulardır, mamografi çekilirken de memeler önemli bir miktar radyasyona maruz kalır ki bu da memeler için kendi başına bir kanser nedeni olabilir. Bu nedenle mamografi ancak gerekli görülen hastalarda çekilirken, meme gelişmesini tamamlamamış genç hastalarda hiç kullanılmamalıdır.
Erkeklerde de meme hastalıkları olabilir mi?
Evet olabilir. Bilinenin aksine erkeklerde de meme dokusu vardır. Erkek tipi meme olarak adlandırılan bu meme dokusunda tıpkı kadınlarda olduğu gibi iyi ya da kötü huylu çeşitli meme hastalıkları gelişebilir.
Çocukluk çağında da meme hastalıkları olabilir mi?
Evet olabilir. Ancak puberte yani hormonal aktivasyon öncesi meme hastalıkları çok nadirdir, çünkü çocuklarda gelişmiş bir meme dokusu bulunmamaktadır. Çocuklarda ancak az sayıda travmatik veya enfeksiyöz nedenli meme hastalıkları görülebilir.
Çocukluk çağında görülen meme büyümeleri normal midir?
Çocukluk dönemi sona ererken hormonal aktivasyon ile birlikte kız ve erkek çocuklarında memeler büyümeye başlar. Kızlarda kız tipi, erkeklerde erkek tipi meme gelişimi görülür. Meme gelişimi çoğu kez asimetriktir, yani önce bir meme daha sonra diğer meme gelişmeye başlar. Bu asimetrik gelişme erkeklerde daha belirgindir ve erkek çocuk anne babaları bu durumdan kaygılanırlar. Bu tamamen normaldir, kısa süre içerisinde diğer meme de gelişmeye başlayınca asimetri kaybolur.
