• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası

 

Op.Dr.Ali ÇALIKUŞU

Genel Cerrahi Uzmanı, Endoskopist

GASTROÖSEFAGEAL REFLÜ HASTALIĞI VE MİDE FITIĞI HAKKINDA BİLİNMEYENLER
MİDE FITIĞI
Sayfalarımız

GASTROÖSEFAGEAL REFLÜ HASTALIĞI VE MİDE FITIĞI HAKKINDA BİLİNMEYENLER

GASTROSEFAGEAL REFLÜ HASTALIĞI  VE MİDE FITIĞI 

HAKKINDA BİLİNMEYENLER

 Resim de gördüğünüz gibi vücudumuzda karın boşluğu ile göğüs boşluğumuzu ayıran ve ince bir kas tabakasından oluşan diyafram isimli kubbe şeklinde bir yapı mevcuttur. Diyaframın tam ortasında 3-4 cm genişliğinde bir açıklık, daha doğrusu bir delik mevcuttur. Bu açıklığın etrafında diyafram kası liflerinin yoğunlaşarak oluşturduğu, sinirsel kontrolü olan ve adına gastroösefageal sfinkter denilen açılır kapanır bir mekanizma mevcuttur. Yemek borumuz ösefagus, ağzımızı takiben göğüs boşluğunu geçer, diyaframdaki bu açıklıktan geçerek mide ile birleşir. Gastroösefageal sfinkterin görevi yemek borusunun alt ucunun sürekli kapalı kalmasını sağlamaktır.

 
 
 
Bazı kişilerde gastroösefageal sfinkterin sinirsel kontrolü zayıflar, 
yemek borusunun etrafını saran simit şeklindeki yoğun kas yapısı i
ncelerek gevşer ve yemek borusunun alt ucunu kapatamaz hale gelir. 2.Resimde de görüldüğü gibi yemek borusunun alt ucunun kapanmaması, asitli mide içeriğinin yemek borusuna doğru kaçmasına neden olur. Yemek borusuna kaçan asitli mide kapsamı yemek borusunu yakar ve tahriş eder. Bu durum hastanın kliniğinde;
    • Üst karın bölgesinde yanma,
    • Üst karın bölgesinde sırta vuran künt vasıflı ağrılar,
    • Yediğimiz besinlerin yedikten az sonra ağza gelmesi,
    • Gündüzleri ağıza ekşi ve yakıcı bir sıvı gelmesi, ağızda sürekli kötü tat,
    • Geceleri ağıza acı su gelmesi,
    • Geceleri hastanın ağzına su dolarak öksürükle uyanması,
 
  • Nedensiz ağız kokuları,
  • Nedeni açıklanamayan sık farenjit ve öksürük,
  • Göğüs sıkışması, nefes darlığı ve çarpıntı gibi solunum ve dolaşım sistemine ait nedeni belli olmayan yakınmalar ile kendini belli eder.
Özellikle farenjit, öksürük, göğüs sıkışması, nefes darlığı gibi yakınmalar gastroösefageal reflü hastalarının sıklıkla kulak burun boğaz, göğüs hastalıkları ve kardiyoloji kliniklerine başvurmalarına neden olur.
Hastaların çoğunun öyküsünde kulak boğaz burun, göğüs hastalıkları ve kardiyolojik muayene ve tetkikleri mevcuttur. Tüm bu nedenlerden dolayı, gerçek GÖRH sayısı sanıldığından ya da saptandığından çok daha fazladır.
 
GASTROÖSEFAGEAL REFLÜ HASTALIĞI (GÖRH)’ NIN TANISI
 
GÖRH hastalğı aslinda mide fıtığının erken aşamasıdır. GÖRH hastaları er ya da geç dönemde mide fıtğının ileri aşamalarına girerler. Bu gelişmeyi engellemek mümkün değildir.  GÖRH ve nide fıtığı hastalığının tanısı kesin olarak sadece gastroskopi ile konabilir.  Gastroskopi ucunda kamera bulunan, 1 cm kalınlığında ve boru şeklinde esnek ve yumuşak bir cihaz ile yemek borusu, mide ve mide çıkışının bizzat görerek incelenmesi ve resim çekerek kayıt altına alınması işlemidir. Doğru ve gerektiği gibi yapılan bir gastroskopi işlemi ile GÖRH ve mide fıtığı kesin olarak saptanabilir. Ancak ülkemizde yapılan gastroskopi işlemlerinin bir çoğu, olması gereken standartlar dışında yapıldığı için, yapılan bir çok gastroskopide GÖRH ve mide fıtığının mevcudiyeti saptanamamaktadır.
Yıllardır gastroskopi yapan bir hekim olarak, bir çok sağlık merkezi ve hastanede hastalara yapılan gastroskopiler esnasında gözlemlediğim yanlışlar şunlardır.
  • Öncelikle gastroskopinin yapıldığı süre önemlidir. Yapılan gastroskopilerin çoğu, işleme ayrılan zamanın kısalığı nedeni ile sadece aletin hastaya sokulup çıkarılması şeklinde yapılmaktadır. Hastalığının tespiti için gastroskopi esnasında bazı manevraların ve işlemlerin uygulanması herekir. İşleme ayrılan zamanın kısalığı nedeni ile bu işlemler yapılmaz ya da yapılamaz.
  • Bunun yanında sağlıklı bir gastroskopik işlem için hastanın tam olarak uyutulması gerekli olması nedeni ile işlemem bir anestezi uzmanının dahil olması gerekir. Bu da işleme ek bir maliyet gerektirmektedir. Bir çok merkez ekonomik nedenlerle bu işlemden kaçınmakta, bir çok hastada fiyatı daha ucuz diyerek ne yazık ki bu merkezlere yönelmektedir. Hasta uyanık ve bilinci açık ve ağrı duyar vaziyette iken sağlıklı ve tam bir gastroskopi yapılması beklenmemelidir.
  •  
  • Diğer yandan bir çok merkezde gastroskopi işlemlerinin halen eski ve standart dışı cihazlarla ve tecrübesiz endoskopistlerle  yapılmaya çalışılması da ülkemizdeki sağlık merkezlerinde sık rastladığımız bir durumdur. Tüm bu eksiklik ve aksaklıklar ne yazık ki hem özel hem de kamu sağlık kesiminde faaliyet gösteren bir çok sağlık merkezi ve hastane için geçerlidir.
Bunlar yapılmadığı zaman bir çok hastada GÖRH ve mide fıtığı mevcut olduğu halde saptanamaz, yıllarca ilaç ve diyet ile tedavi edilmeye çalışılır. Bu nedenle kendisine gastroskopi önerilen hastaların, özel ya da kamu sağlık kurumu ayırmaksızın, gastroskopinin nerede, kim tarafından nasıl yapılacağını araştırmadan sadece fiyat değerlendirmesi yaparak seçtikleri sağlık merkezi ve hastanelerde gastroskopi yaptırmamalarını öneririm.
Bazı merkezlerde GÖRH ve mide fıtığı hastalarına uygulanan yemek borusu basınç ve PH testleri GÖRH ve mide fıtığından şüphelenilmesini sağlayan yardımcı ve akademik çalışmalardır.
 
GASTROÖSEFAGEAL REFLÜ HASTALIĞI (GÖRH) VE MİDE FITIĞININ TEDAVİSİ …..
 
GÖRH ve mide fıtığı hastalığının tedavisi kesinlikle cerrahidir. Bu kural tüm dünyada aynıdır. Yani ülkeden ülkeye, hastaneden hastaneye, hekimden hekime değişmez. Burada önemle belirtilmesi gereken nokta şudur. GÖRH ve mide fıtığı hastlığının tek tedavisinin cerrahi tedavi yani ameliyat olduğunu söylüyor isek, bu hastalarının başvuracağı kliniklerin de genel cerrahi klinikleri olması gerekir. Oysa ülkemizde GÖRH ve mide fıtığı olan hastaların çoğu dahiliye ya da gastroenteroloji kliniklerinde tedavi edilmeye çalışılmaktadır. Kliniğimize başvuran hastaların tamamına yakını daha önce uzun süreler dahiliye ya da gastroenteroloji kliniklerinde tedavi edilmeye çalışılan hastalardır. hastalar bu kliniklerde yıllarca bir gastrit ya da peptik ülser hastası gibi mide asit azaltıcı ilaçlarla ve diyet önerileri ile tedavi edilmeye çalışılan hastalardır. Oysa bu durum başından beri yanlıştır, çünkü hastalığın tedavisi ancak cerrahi tedavi ile yani ameliyat ile mümkündür.
 
GÖRH ve mide fıtığı mevcudiyetinde tedavi fundoplikasyon ameliyatı yapılır. Fundoplikasyon ameliyatı, laparoskopik yöntemle yapılan ve zor olmayan bir ameliyattır. Resim 2 de görüldüğü gibi diyaframdaki genişlemiş açıklık ameliyat ile olması gereken ölçüde daraltılarak mideden yemek borusuna doğru mide kapsamı kaçışı önlenir. Ameliyat sonrasında hastanın GÖRH ile ilgili tüm yakınmaları düzelir. Ancak burada gözden kaçırılmaması gereken konular vardır.
 
Ameliyat edilen hastaların bir kısmı ameliyattan bir süre sonra yakınmalarının tekrar başladığını söylerler. Bu durum astaların önemli bir kısmının ameliyat seçeneğinden uzakta durmalarına neden olmaktadır. Ameliyat öncesi yakınmaların bir kısmı ya da tamamının ameliyattan bir süre sonra tekrar başlaması ya da devam etmesinin ii önemli nedeni vardır. Bu iki önemli nedenin her ikisi de ameliyat öncesinde hastaların tam değerlendirilmemesi nedeni ile gözden kaçan şeylerdir. Bu nedenle her hasta ameliyat öncesinde tam olarak değerlendirilmeli, hastada mevcut her problem gözden kaçırılmadan saptanmalı, problemin çözümü ne ise hasta ile paylaşılmalı, hasta tam olarak bilgilendirilmeli ve hasta için ne yapmak gerekiyorsa tam olarak yapılmalıdır. Bu yapılmadığı için ameliyat olan hastaların bir kısmında ameliyat öncesi yakınmaların devam etmesi, hastanın ameliyattan fayda görmediği izlenimini yaratmaktadır.
 
yapılan ameliyat ile yakınmaların tamamen düzelmemesinin önemli bir nedeni hastada aynı zamanda alkalen reflü gastrit hastalığının da var olmasıdır. Mide girişinde olduğu gibi mide çıkışında da bir kapak mekanizması vardır. Adına pylor denen bu kapağın görevi, karaciğerden gelen ve mideden hemen sonra on iki parmak bağırsağına akan safranın geriye doğru midemize kaçmasını önlemektir. Mide çıkış kapağı da aynen mide giriş kapağı gibi otonom sinir sistemi kontrolünde çalışır. Mide giriş kapağının çalışmasını bozan sinirsel bozukluklar çoğu kez aynı zamanda mide çıkış kapağının çalışmasını da bozabilir. Bu nedenle hastaların bir kısmında aynı zamanda safra reflüsüne bağlı alkalen reflü gastrit hastalığı da mevcuttur. Böyle bir hastaya sadece fundoplikasyon ameliyatı yapılırsa doğaldır ki hastada ameliyat sonrasında tam iyileşme, daha doğrusu yakınmalarının tamamen düzelmesi sağlanamayacaktır.
 
İkinci önemli neden ise ameliyat edllen hastaların bazılarında yemek borusunun kısa olmasıdır. Yemek borusunun doğuştan kısa olması, mideyi yukarı çekerek bu şekilde diyaframdaki açıklığı deforme eder. Bu durumda ösefagus kısalığının ameliyat öncesinde ya da ameliyat esnasında saptanarak tedavi edilmesi gereklidir. Ösefagus kısalığı için yapılacak ameliyat fundoplikasyon ameliyatından farklıdır. Seçilmesi gereken ameliyat değişikliği ameliyatta kullanılacak malzemelerin değişmesine, dolayısı ile ameliyat giderlerinin artmasına neden olur. Bazen ameliyat öncesi değerlendirme eksikliği nedeni ile ösefagus kısalığının tespit edilememesi, bazen de ameliyat esnasında tespit edildiği halde ekonomik nedenlerle ameliyat değişikliğine gidilmemesi ameliyat sonrası kısa süre içerisinde hastalığın nüks etmesine neden olur. Ameliyat sonrasında kısa bir süre yakınmaları düzelen hastalar, kısa süre sonra aynı yakınmalar ile doktora başvururlar.
 
Her iki durumun da önlenmesi ve doğru tedavi için, hastalar ameliyat öncesinde tam bir değerlendirmeye tabi tutulmalı, mevcut bozukluk ve patolojiler tam olarak tespit edilmeli ve hastalar her konuda aydınlatılmalıd, ameliyat öncesi, ameliyat esnasında ve ameliyat sonrasında yapılacak tedavi ve cerrahi planlarında ekonomik gerekçelerle hiçbir şeyden kaçınmamak gereklidir. 


                                                                             Op.Dr.Ali Çalıkuşu
                                                                     
ALKALEN REFLÜ GASTRİT (Hayalet Hastalık)
ALKALEN REFLÜ GASTRİT TEDAVİSİ (Safra Kaçağı Gastriti)
Üyelik Girişi
Hava Durumu
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi4
Bugün Toplam277
Toplam Ziyaret1059620